Ngày 14/8/2023 Chính phủ ban hành Nghị định 59/2023/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Trong đó có các quy định, quy trình cụ thể:
Về tổ chức phát phiếu lấy ý kiến của hộ gia đình để Nhân dân bàn và quyết định.Theo đó, quy định về tổ chức phát phiếu lấy ý kiến của hộ gia đình để Nhân dân bàn và quyết định như sau:
(1) Các trường hợp tổ chức phát phiếu lấy ý kiến
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định lựa chọn hình thức phát phiếu lấy ý kiến của hộ gia đình đối với những nội dung quy định tại Điều 15 của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở có phạm vi thực hiện trong địa bàn cấp xã.
- Đối với những nội dung quy định tại Điều 15 của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở đã được bản, tiểu khu tổ chức cuộc họp mà không có đủ đại diện của số hộ gia đình tham dự để có thể đạt tỷ lệ biểu quyết tán thành theo quy định tại khoản 1 Điều 21 của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.
- Trưởng bản, Tiểu khu trưởng sau khi đã thống nhất với Ban công tác Mặt trận ở bản, tiểu khu quyết định tổ chức phát phiếu lấy ý kiến biểu quyết của hộ gia đình đối với nội dung quy định tại khoản 6 Điều 15 của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở có phạm vi thực hiện trong bản, tiểu khu.
(2) Thành lập Tổ phát phiếu lấy ý kiến
Trưởng bản, Tiểu khu trưởng quyết định thành lập Tổ phát phiếu lấy ý kiến từ 03 đến 05 thành viên gồm: Đại diện bản, tiểu khu, Ban công tác Mặt trận ở bản, tiểu khu, đại diện tổ chức chính trị - xã hội ở bản, tiểu khu. Đại diện Ban công tác Mặt trận ở bản, tiểu khu là Tổ trưởng.
(3) Công khai thông tin về việc phát phiếu lấy ý kiến
Thông tin về việc phát phiếu lấy ý kiến được công khai bằng một trong các hình thức: niêm yết tại nhà văn hóa và các điểm sinh hoạt cộng đồng ở bản, tiểu khu, thông báo trực tiếp đến từng hộ gia đình, qua hệ thống truyền thanh của bản, tiểu khu, điện thoại, các ứng dụng mạng xã hội hoạt động hợp pháp theo quy định của pháp luật do bản, tiểu khu thống nhất thiết lập ít nhất 02 ngày trước ngày tổ chức phát phiếu lấy ý kiến. Nội dung thông tin công khai theo quy định tại khoản 2 Điều 19 của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.
(4) Phiếu lấy ý kiến
- Đối với từng trường hợp phát phiếu lấy ý kiến của hộ gia đình quy định tại khoản 1 Điều này, Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm quy định mẫu phiếu, hướng dẫn và ban hành mẫu phiếu.
- Phiếu phải đảm bảo các nội dung sau: tiêu đề phiếu, nội dung lấy ý kiến, nội dung để hộ gia đình lựa chọn biểu quyết và hướng dẫn cách lựa chọn, ý kiến khác để hộ gia đình tham gia (nếu có) và thời hạn thu phiếu lấy ý kiến.
Ủy ban nhân dân cấp xã đóng dấu treo ở phía trên bên trái của từng phiếu lấy ý kiến để biểu quyết nội dung có phạm vi thực hiện trong địa bàn cấp xã.
Trưởng bản, Tiểu khu trưởng ký trực tiếp vào góc bên phải phía dưới của từng phiếu lấy ý kiến để biểu quyết đối với nội dung có phạm vi thực hiện trong bản, tiểu khu.
(5) Tiến hành phát phiếu lấy ý kiến của hộ gia đình
- Tổ phát phiếu gửi trực tiếp phiếu lấy ý kiến đến từng hộ gia đình; thu phiếu theo thời hạn đã được quy định trên phiếu. Tổ phát phiếu tiến hành kiểm phiếu, lập biên bản kiểm phiếu theo mẫu số 04 quy định tại Nghị định này. Trong quá trình kiểm phiếu, Tổ phát phiếu mời đại diện 02 hộ gia đình chứng kiến việc kiểm phiếu.
- Kết quả lấy ý kiến để Nhân dân bàn và quyết định các nội dung quy định tại khoản 1 Điều này được thông qua khi tổng số phiếu biểu quyết của đại diện hộ gia đình trong bản, tiểu khu đạt tỷ lệ tối thiểu theo quy định tại khoản 1 Điều 21 của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.
- Đối với việc phát phiếu lấy ý kiến về nội dung có phạm vi thực hiện trong địa bàn cấp xã, Trưởng bản, Tiểu khu trưởng báo cáo Ủy ban nhân dân cấp xã kết quả phiếu lấy ý kiến ở bản, tiểu khu để tổng hợp kết quả chung của toàn cấp xã.
Theo đó, chậm nhất là 05 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc thời hạn lấy ý kiến bằng phiếu, quyết định đã được cộng đồng dân cư biểu quyết thông qua phải được gửi đến Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã.
Ngoài ra, việc công nhận kết quả phát phiếu lấy ý kiến và hiệu lực quyết định của cộng đồng dân cư thực hiện theo quy định tại Điều 21 của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.