Sau hơn 30 năm phát triển cây cà phê, Sơn La hiện là địa phương có diện tích cà phê lớn nhất miền Bắc, với gần 17.000 ha, sản lượng khoảng 30.000 tấn cà phê nhân/năm. Đặc biệt, từ năm 2017, cà phê Sơn La có bước chuyển mình mạnh mẽ khi được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý “Cà phê Sơn La” cho các loại sản phẩm: Cà phê nhân, cà phê hạt rang và cà phê bột; có 1 sản phẩm cà phê đạt OCOP 5 sao cấp quốc gia năm 2021; trở thành những sản phẩm đặc sản vùng miền, được thị trường trong và ngoài nước đánh giá cao.
Toàn tỉnh Sơn La có diện tích cà phê đạt gần 17.000 ha.
Để phát triển cà phê bền vững, tỉnh Sơn La đã lựa chọn giống, kỹ thuật canh tác cây cà phê; Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và dịch vụ phục vụ sản xuất cà phê; Đưa một số giống cà phê mới có năng suất, chất lượng cao phù hợp với thị trường xuất khẩu để phục vụ trồng lại, trồng tái canh cà phê. Đến nay, toàn tỉnh có trên 16.700 ha cà phê được các tổ chức cấp chứng nhận bền vững và tương đương như: Cà phê hữu cơ; RA, cà phê 4C và chứng nhận tương đương, sản xuất cà phê đặc sản,… theo yêu cầu của thị trường trong nước và thế giới. Đến nay tỉnh Sơn La đã công nhận 2 vùng sản xuất cà phê ứng dụng công nghệ cao gồm: Vùng sản xuất tại xã Chiềng Chung, xã Chiềng Dong, huyện Mai Sơn, tại bản Củ 1, Củ 2, Phiêng Quải xã Chiềng Ban; bản Tường Chung, bản Khoa xã Chiềng Chung; bản Lò Um, Nà Khoang, Dè, Liềng, Khoáng Biên xã Chiềng Dong, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La; quy mô: 876 hộ gia đình, cá nhân liên kết sản xuất 671,4 ha cà phê với Công ty cổ phần Phúc Sinh Sơn La.
Vùng sản xuất cà phê ứng dụng công nghệ cao tại xã Chiềng Chung, xã Chiềng Ban, huyện Mai Sơn tại bản Huổi Khoang, Kéo Tốc, Củ 3, Củ 4, Tong Chinh xã Chiềng Ban; bản Ngòi, Nghịu Ten, Mảy xã Chiềng Chung, huyện Mai Sơn; quy mô: 684 hộ gia đình, cá nhân liên kết sản xuất 368,1 ha cà phê với Công ty TNHH Tuấn Út Sơn La. Sản phẩm của 2 vùng đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, các tiêu chuẩn tương tự Cà phê hữu cơ.
Sản phẩm cà phê Sơn La đã được các nhà máy đưa vào chế biến.
Cùng với phát triển diện tích cà phê, những năm qua tỉnh cũng thu hút được nhiều nhà đầu tư xây dựng các nhà máy sơ chế, chế biến cà phê. Đến hết năm 2022, có 7 cơ sở sơ chế cà phê nhân quy mô công nghiệp, công suất chế biến trung bình 100 - 200 tấn quả tươi/ngày, tổng sản lượng các cơ sở chế biến quy mô công nghiệp đạt tỷ lệ khoảng 50% sản lượng cà phê tươi toàn tỉnh. Bên cạnh đó toàn tỉnh có 5 cơ sở chế biến sâu, sản lượng khoảng 150 tấn/năm. Hằng năm có khoảng 95% sản lượng cà phê sau chế biến bán ra thị trường là cà phê nhân, chủ yếu xuất khẩu sang thị trường các nước EU, Bắc Mỹ, các nước Trung Đông, ASEAN. Năm 2022 giá trị xuất khẩu cà phê toàn tỉnh đạt trên 82,3 triệu USD.
Cùng với phát triển bền vững cây cà phê, tỉnh Sơn La đã và đang có những định hướng, mục tiêu vả giải pháp chiến lược để nâng tầm thương hiệu, nâng cao hơn nữa giá trị cây cà phê. Tỉnh Sơn La phấn đấu đến năm 2025 phát triển ổn định diện tích cà phê toàn tỉnh trên 17.000 ha, năng suất bình quân đạt từ 2,0-2,5 tấn cà phê nhân/ha; trồng tái canh cà phê đến năm 2025 với diện tích khoảng 8.000 ha; khoảng 70 - 90% diện tích cà phê cho thu hoạch sản phẩm được áp dụng quy trình sản xuất cà phê bền vững có chứng nhận; đến năm 2025 các cơ sở chế biến cà phê có hệ thống xử lý nước thải, chất thải đảm bảo tiêu chuẩn môi trường tập trung cải thiện, nâng cao chất lượng chế biến cà phê và bảo vệ môi trường; chế biến sâu nâng cao giá trị sản xuất cà phê.